ÖZET
Giriş: Cerrahi girişim nedeni ile yaşanan yoğun anksiyete çocukların kendi bakımlarına katılım ve sağlık profesyonelleri ile işbirliklerini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, günübirlik cerrahi girişim geçirecek çocuklarda, ameliyat sonrası interaktif robot kullanımının çocukların ameliyat sonrası anksiyetelerini azaltmada, ameliyat sonrası erken mobilizasyona katılımlarını sağlamada ve ebeveynlerin ameliyat sonrası bakıma yönelik memnuniyetlerini arttırmadaki etkisini incelenmektir.
Yöntem: Prospektif ve randomize kontrollü tasarımdaki bu araştırma 01 Haziran 2020 – 10 Nisan 2022 tarihleri arasında, Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi, Çocuk Cerrahisi Kliniği’nde günübirlik cerrahi girişim geçiren 5-10 yaşındaki 84 çocuk ve ebeveynleri ile yürütüldü. Deney ve kontrol grupları randomize olarak belirlendi. Ameliyat öncesinde deney grubundaki çocuklara tanıtılan interaktif robotun ameliyat sonrası mobilizasyon sırasında çocuklara eşlik etmesi sağlandı. Veriler “Çocuk Anksiyete Skalası-Durumluluk”, “Ebeveyn Memnuniyet Skorlaması”, “Mobilizasyon Çizelgesi” ve “Aile ve Çocuk Veri Toplama Formu” ile toplandı.
Bulgular: Ameliyat sonrasında ilk ayağa kalkma öncesi, kontrol grubundaki çocukların anksiyete düzeylerinin deney grubundakilerden daha yüksek olduğu saptandı (p=0,005). Birinci (p=0,042) ve ikinci (p=0,012) mobilizasyon sırasında, deney grubundaki çocukların yürüme sürelerinin kontrol grubundak çocuklardan daha fazla olduğu belirlendi. Deney grubundaki çocukların ebeveynlerinin, ameliyat sonrası hemşirelik bakımının yanısıra mobilizasyona yönelik bakım memnuniyetlerinin de
yüksek olduğu bulundu.
Sonuç: Günübirlik cerrahi girişim geçiren çocuklarda, interaktif robotlar ameliyat sonrası mobilizasyonu olumlu etkilediği, mobilizayon öncesi çocukların anksiyete düzeyini azalttığı ve mada ve mobilizasyon süresini arttırdığı belirlendi. Ayrıca, interaktif robotların kullanımı ebeveynlerin ameliyat sonrası mobilizasyona yönelik bakımdan memnuniyetini de arttırdı. Çocuklar için stresli bir durum olan cerrahi girişim süreçlerinde çocukların stres ve anksiyetelerini azaltmak, erken mobilizasyonlarını sağlayarak iyileşmelerini hızlandırmak amacıyla interaktif robotların hemşireler kullanılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Anksiyete, Çocuk cerrahisi, Ebeveyn memnuniyeti, Günübirlik cerrahi, Mobilizasyon